Zespół Parków Krajobrazowych
w Przemyślu

Zajęcia terenowe.

Wyznaczanie kierunków świata oczywiście ułatwia technologia i chowana w kieszeni nawigacja w telefonie. Jednak wystarczy brak zasięgu i urządzenie nie zadziała. Co wtedy zrobić? Wtedy należy znać uniwersalne sposoby wyznaczania kierunków świata. To przyjemne i wcale nie takie trudne zadanie. Natura daje nam mnóstwo pomocnych wskazówek. Wystarczy tylko dowiedzieć się, jak nie przegapić tych znaków. Takie metody może nie są bardzo precyzyjne, ale spokojnie wystarczą na odnalezienie właściwej ścieżki i bezpieczny powrót do domu.

Uczniowie ze Szkoły Podstawowej Nr 11 im. Henryka Jordana w Przemyślu podczas jesiennego spaceru w Parku Miejskim poznawali sposoby wyznaczania kierunków świata.

Pierwsza z metod powalała określić kierunek za pomocą kompasu – każdy z uczniów otrzymał kompas i mapkę Przemyśla. Po wyjaśnieniu jak się posługiwać tym urządzeniem, wszyscy dostali zadanie znalezienia innego obiektu na mapie oraz określenia kierunku w jakim on jest zlokalizowany.

 

 

 

 

Kolejne metody, to metody zaczerpnięta ze środowiska przyrodniczego.

I tak uczestnicy wycieczki poznawali wyznaczanie kierunków świata z pomocą roślin, wśród których są okazy, które stały się szczególnie przydatne w określaniu kierunków świata. Jedną z takich pomocnych roślin jest mech.

Czy mech jest obrażony na słońce?

Mchy to organizmy, które od ciepłych promieni słonecznych zdecydowanie wolą cień. Dodatkowo do prawidłowego funkcjonowania potrzebują dużej ilości wody i wilgoci. Takie miejsca znajdują się zwłaszcza tam, gdzie promienie słoneczne padają najrzadziej. Z tego względu zazwyczaj porastają kamienie i drzewa od północnej strony. Dzieci znajdywały drzewa, kamienie porośnięte mchem i przy pomocy lupy mogły z bliska go poobserwować, bawiąc się w leśnego detektywa.

 

 

Poznały również wyznaczanie kierunku, tym razem południowego przy pomocy wysokich drzew. Te organizmy, odwrotnie niż mchy, do życia potrzebują dużej ilości światła. Drzewa najbardziej rozrastają się po stronie południowej, gdzie mają dostęp do największej ilości promieni słonecznych. Większa część ich gałęzi, niczym drogowskaz, wskazuje właśnie kierunek południowy.

 

Dowiedziały się, że również zwierzęta są pomocne w określaniu kierunków świata i tak chociażby mrówki, które budują krzywe mrowiska - dłuższy bok skierowany jest w stronę południową. Krótszy, bardziej stromy, znajduje się po stronie północnej.

Usłyszały jak można także wyznaczyć kierunek wschodni. Tym razem wystarczy obserwować ptaki. Jeżeli w lesie słychać ich śpiew, należy wytęż wzrok i sprawdzić, czy w pobliżu nie ma dziupli - ptaki wejście do swoich legowisk zazwyczaj kierują w stronę wschodzącego słońca! Tak też powinno się umieszczać budki lęgowe, otworem wlotowym ku wschodowi.

I na koniec nasza rola w wyznaczaniu kierunku świata. Wystarczy spojrzeć na swój cień. Co trzeba zrobić? Jak określić kierunki świata z jego pomocą?

Należy odwróć się plecami do słońca i rozłożyć ramiona. W tym ułożeniu przed nami znajduje się północ, za nami południe. Prawa ręka wskazuje wschód, a lewa zachód. Ta metoda najlepiej działa w słoneczny dzień, około południa. Wtedy słońce jest najwyżej na niebie. Wprawdzie słońce nam towarzyszyło, ale było za nisko by poprawnie wyznaczyć kierunki.

 

Pełni wrażeń i wiadomości wracaliśmy z jesiennego spaceru.