Kolej na Góry Słonne.

 

...W góry, w góry miły bracie
Tam swoboda czeka na cię …...

 

 

Zapraszamy Was na wędrówkę po Parku Krajobrazowym Gór Słonnych.

 

Park Krajobrazowy Gór Słonnych to forma ochrony przyrody chroniąca rozległe, piękne krajobrazowo zwarte kompleksy leśne z przełomowymi odcinkami rzek i potoków, będących dopływami Sanu i Wiaru oraz osobliwymi formami geologicznymi.

Przez południowo-wschodnią część Parku przechodzi granica głównego europejskiego działu wód, oddzielającego zlewiska Morza Czarnego i Bałtyku. Wody do Morza Czarnego z terenu Polski zbiera Strwiąż, wypływający ze stoków góry Berdo i doprowadza je do Dniestru.

Osobliwością Parku są liczne słone źródła oraz złoża roponośne, o których w swoim dziele „O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski" pisał Stanisław Staszic. Znaczne ich zagęszczenie znajduje się w obrębie szczytu Na Opalonym. Naliczono 78 potoków, które odprowadzają wody o różnym stopniu zawartości soli. Nie tylko solanki ukrywają się pod powierzchnią ziemi. Znane są tu złoża roponośne ciągnące się pasmem od Berehów Dolnych i Łodyny przez Ropienkę, Wańkowi Leszczowate po Witryłów, Temeszów i Obarzym.

Już w 1886 r. prowadzono eksploatację ropy naftowej w Ropience, a tuż przed II wojną stanęło na tym terenie 70 szybów o średniej głębokości 300 m. Obecnie złoża są już na wyczerpaniu.

Najcenniejsze fragmenty Parku objęte są ochroną prawną w 9 rezerwatach przyrody: „Buczyna w Wańkowej”, „Chwaniów” w Jureczkowej, „Cisy w Serednicy”, „Dyrbek” w Bezmiechowej Górnej, ”Góra Sobień” w Monastercu,

„Nad Trzciańcem” w Trzciańcu, „Na Opalonym” w Wojtkówce, ”Na Oratyku” w Krościenku, „Polanki” w Bykowcach k/Sanoka.

W dwóch rezerwatach: ”Góra Sobień” i „Polanki’ urządzone są ścieżki przyrodniczo-dydaktyczne. Trzecia ścieżka o charakterze dendrologicznym udostępniona jest w Jureczkowej, czwarta - przyrodniczo-leśna „Jodełka” w Siemuszowej usytuowana jest na terenie leśnictwa Wola Krecowska.

Krajobraz naturalno-kulturowy Parku jawi się jako kraina "dzikich lasów", opustoszałych wiosek i bogatej historii. Jednakże ślady wspaniałej przeszłości obecnie spotykacie tylko w postaci zabytków historyczno-kulturowych.

Z nowszej historii wśród naturalnego krajobrazu przebijają się zabytki miejskiej przeszłości Mrzygłodu, XVII -wieczny dwór z pięknym parkiem w Załużu oraz pałac i park z XIX wieku w Olszanicy.

 

Park Krajobrazowy Gór Słonnych jako kraina pogranicza i dwóch narodów obfituje również w obiekty sakralne, głównie cerkwie greckokatolickie, których wystające kopuły widoczne są w Bezmiechowej, Bandrowie, Brzegach Dolnych, Hołuczkowie, Krecowie, Krościenku, Liskowatem, Łodynie, Paszowej, Rakowej, Rudence, Serednicy, Siemuszowej, Stefkowej, Tyrawie Solnej.

W niektórych miejscowościach Parku zachowało się jeszcze budownictwo mieszkalne dolinian.

"Dzikość", spokój i harmonia w przyrodzie są źródłem natchnienia i inspiracji do pracy twórczej dla poetów i artystów.

Wspomnieć należy o nieżyjącej już poetce Marii Czerkawskiej mieszkającej i tworzącej w Bezmiechowej, czy artyście -rzeźbiarzu z Tyrawy Wołoskiej-Bogusławie Iwanowskim.

Tego niezwykle uzdolnionego, wrażliwego i pracowitego kresowiaka do tej miejscowości, po życiowej tułaczce, przyciągnęło piękno Gór Słonnych. Galerię rzeźby pn."Quo vadis" możecie zwiedzać codziennie o każdej porze dnia.

W parku wytyczone są szlaki turystyczne: czerwony, niebieski, żółty, łącznikowy zielony, łącznikowy żółty, szlak ikon, dzięki którym możecie uprawiać turystykę pieszą.

Bezkresne obszary Parku pozwalają uprawiać również inne formy turystyki, m.in. paralotniarstwo, turystykę rowerową, kajakarstwo, turystykę konną.

Baza turystyczna zlokalizowana jest głównie na obrzeżach Parku, natomiast na całym jego terenie funkcjonują gospodarstwa agroturystyczne. Różnorodność krajobrazowo -kulturowa predestynuje ten teren do rozwoju i uprawiania różnorodnych form turystyki.

Wędrówka szlakami po Parku to prawdziwa "uczta dla oczu", gdyż co rusz z różnych punktów widokowych podziwiać możecie piękne panoramy Bieszczadów, Beskidu Niskiego, Pogórza Przemyskiego czy samych Gór Słonnych.

Przepiękne krajobrazy wyłaniają się również turystom zmotoryzowanym poruszającym się po, wijącej się w ok. Tyrawy Wołoskiej w kształcie serpentyny, drodze Przemyśl -Sanok.

Zapraszamy Was do Parku Krajobrazowego Gór Słonnych, poznajcie to miejsce, gdzie pomimo XXI wieku, wciąż znajdziecie ciche zakątki, tak dalekie od powszechnej komercji. Różnorodność przyrody, zabytki, dzikie i nieskażone cywilizacją miejsca, gwarantują spokój i są niewątpliwym jego atutem.

 

Góry Słonne

Jest takie miejsce, leśna kraina,

gdzie wzgórza porasta karpacka buczyna,

potoki toczą wody solone,

orlik krzykliwy daje znać o sobie,

niedźwiedź brunatny cicho przemyka,

żeby nie spłoszyć derkacza – płochlika.

 

Jest takie miejsce, gdzie cerkwie rozmodlone

okalają pola pszenicą złocone,

osobliwe cisy w szczyty zapatrzone,

dumają o dawnych dziejach zamku Sobień.

 

Jest takie miejsce, gdzie kiedyś i teraz

tworzą całość tak piękną, że słów na to nie masz.

Wędrując po szlakach, zrywając kwiaty wonne,

przystaniesz i pomyślisz – to magia Gór Słonnych.

 

Autor: Katarzyna Wawrowicz

uczestniczka I edycji konkursu „Poeta przyrodniczy”

organizowanego przez nasz Zespół

 

Poczujcie wiatr we włosach, delektujcie się czasem spędzonym w Parku Krajobrazowym Gór Słonnych i wróćcie tu za rok, za dzień, za chwilę.....

 

 

 

 

 

 

Zdjęcia zaczerpnięte z:

z zasobów własnych tut. Zespołu

oraz z www.google.com